Эмоционалды тіл бірліктерінің ассоциативті байланыстары

Bulletin of Toraighyrov University. Philology series Pub Date : 2022-12-30 DOI:10.48081/mlph9829

И. Б. Булегенова, Г. К. Кенжетаева

{"title":"Эмоционалды тіл бірліктерінің ассоциативті байланыстары","authors":"И. Б. Булегенова, Г. К. Кенжетаева","doi":"10.48081/mlph9829","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"\"Эмоция – бұл адамның психикалық жағдайын білдіретін күрделі күй. Ол сезіммен әрдайым тығыз байланыста. Адам болмысы үнемі өзгерісте болғандықтан, сезім мен эмоциялар да үнемі өзгеріп, бір-біріне әсер етіп, әрдайым арақатынаста болады. Сондықтан да ғылымда, әсіресе, лингвистикада эмоцияларды зерттеу қашан да болса өзекті мәселе. Адам психикалық және эмоционалды күйін лексикалық, синтаксистік, фонетикалық және морфологиялық құралдар арқылы жеткізе алады. Мақалада тілдік сананың менталды бейнесін анықтау жолдарының бірі ассоциативті эксперименттің барысы баяндалады. Ассоциативті эксперимент лингвистика мен психолингвистикада кеңінен қолданылады. Соның бірі – еркін ассоциативті эксперимент. Эксперимент қазақ тіліндегі қуаныш, ашу, қайғы, бақыт, мұң, қорқыныш, қызғаныш, жек көру, көре алмау, ар-ождан, үміт сияқты эмоция атауларының семантикалық мағыналарын (коннотация) анықтап, сипаттауға бағытталған. Эксперимент көмегімен тілдік сананың қызмет ету ерекшеліктеріне көз жеткізуге болады. Экспериментке барлығы 100 респондент қатысты. Олар - жаратылыстану және филология факультеттерінің студенттері. Респонденттердің жасы 18–23 жас аралығында. Сауалнаманы толтыру барысында уақыт шектелмеді, алайда орындау уақыты орташа есеппен 15–20 минутты қамтыды. Зерттеу этикасына сәйкес, эксперимент барысында анонимділік қағидалары сақталды. Толтырылған сауалнамалар мұқият талданды. \"","PeriodicalId":151869,"journal":{"name":"Bulletin of Toraighyrov University. Philology series","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2022-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Bulletin of Toraighyrov University. Philology series","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.48081/mlph9829","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Abstract

"Эмоция – бұл адамның психикалық жағдайын білдіретін күрделі күй. Ол сезіммен әрдайым тығыз байланыста. Адам болмысы үнемі өзгерісте болғандықтан, сезім мен эмоциялар да үнемі өзгеріп, бір-біріне әсер етіп, әрдайым арақатынаста болады. Сондықтан да ғылымда, әсіресе, лингвистикада эмоцияларды зерттеу қашан да болса өзекті мәселе. Адам психикалық және эмоционалды күйін лексикалық, синтаксистік, фонетикалық және морфологиялық құралдар арқылы жеткізе алады. Мақалада тілдік сананың менталды бейнесін анықтау жолдарының бірі ассоциативті эксперименттің барысы баяндалады. Ассоциативті эксперимент лингвистика мен психолингвистикада кеңінен қолданылады. Соның бірі – еркін ассоциативті эксперимент. Эксперимент қазақ тіліндегі қуаныш, ашу, қайғы, бақыт, мұң, қорқыныш, қызғаныш, жек көру, көре алмау, ар-ождан, үміт сияқты эмоция атауларының семантикалық мағыналарын (коннотация) анықтап, сипаттауға бағытталған. Эксперимент көмегімен тілдік сананың қызмет ету ерекшеліктеріне көз жеткізуге болады. Экспериментке барлығы 100 респондент қатысты. Олар - жаратылыстану және филология факультеттерінің студенттері. Респонденттердің жасы 18–23 жас аралығында. Сауалнаманы толтыру барысында уақыт шектелмеді, алайда орындау уақыты орташа есеппен 15–20 минутты қамтыды. Зерттеу этикасына сәйкес, эксперимент барысында анонимділік қағидалары сақталды. Толтырылған сауалнамалар мұқият талданды. "

查看原文本刊更多论文

求助全文

约1分钟内获得全文求助全文

来源期刊

Bulletin of Toraighyrov University. Philology series

自引率

0.00%

发文量