Türk Belediyecilik Sisteminde Uygulanan Hükümet Sistemi ve Bir Model Önerisi

Abstract

Son donemde Turkiye’de siyasal sistemin yeniden insasina dair yapilan tartismalarda agirlikli olarak on plana cikartilan vurgulardan birisi mevcut belediyecilik sisteminde hukumet modelleri bakimindan baskanlik sisteminin uygulandigina dair iddiadir. Bu calismanin amaci Turk Belediyeciligi’nin yonetsel yapisini hukumet modelleri acisindan kiyaslamali incelemek ve demokratik yonetim kurgusunun daha guclu insasi icin bir model onerisi gelistirmektir. Calismanin kapsamini Turk Belediyecilik Sistemi’nde halen uygulanmakta olan  yonetsel yapi olusturmaktadir. Turkiye’de gerek akademi camiasinda, gerekse siyaset ve burokrasi camiasinda belediyelerin yonetsel yapisinda uygulanan modelin baskanlik sistemi ya da guclu baskanlik sistemi olduguna dair genel bir kani bulunsa da, bu uygulamanin  ne kadar demokratik ve katilimci oldugu konusu pek tartisilmamaktadir. Baskanlik sistemi, yari baskanlik sistemi ve parlamenter sistem ile Turk Belediyecilik Sistemi’nde uygulanan yonetsel yapi kiyaslamali degerlendirildiginde, sistemin aslinda tek basina hic bir hukumet modeli ile bir butun halinde uyusmadigi gibi mevcut yapinin demokratik yonetim kurgusunu cok da oncelemedigi soylenebilir. Bu duzlemde yontem olarak icerik analizi ve arsiv arastirmasi yontemleri kullanilarak yapilan calismada Turk Belediyecilik Sistemi’ndeki yonetsel yapinin baskanlik ya da guclu baskanlik sistemine dayanmadigi, fakat mevcut uygulamanin baskanlik sistemi ile parlamenter sistemin belli yonleri ile agir bastigi bir sentez seklinde yapilandirildigi sonucuna varilmakla birlikte organlar arasi yetki-gorev paylasiminin biraz farklilastirilarak yapilandirilmasi halinde demokratik yonetim olgusunun daha da guclenecegi sonucuna varilmistir. Bu baglamda yonetsel yapinin daha demokratik ve katilimci bir boyut kazanabilmesi icin organlar arasi gorev, yetki paylasimi uzerinden yeni bir model onerisi gelistirilmistir.