SOVET MİFOLOJİ MODELİNDƏ SİMVOL TRANSFORMASİYASI

AKRA KÜLTÜR SANAT VE EDEBİYAT DERGİSİ Pub Date : 2023-01-27 DOI:10.31126/akrajournal.1138239

Günay Qarayeva

{"title":"SOVET MİFOLOJİ MODELİNDƏ SİMVOL TRANSFORMASİYASI","authors":"Günay Qarayeva","doi":"10.31126/akrajournal.1138239","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Hər bir ideoloji cəmiyyət mifolojidir və onun varlığı, gerçəklikləri yaddaşda, bədii düşüncədə mövcud olan simvolların yeni modeldə təzahüründə əksini tapır. Bu baxımdan mifin ölməzlik hüququ var. Bədii düşüncədə daim diri olan mif təkrarlanmır, öz ilkin əsasına bağlılığı qorumaqla yeni kontekstdə üzə çıxır. \n XX əsrin ikinci onilliyindən sonra mif artıq sosial mexanizmə çevrildi. Bu prosesdə sovet mifi, yeni mifoloji layların açılması əsasən iki yönümdə təzahürünü tapdı. Bəzən ənənəvi obraz dəyişmir, lakin kontekst dəyişir, mifoloji obrazın transformasiyası obrazın yeni kontekstdə meydana çıxmasına şərait yaradır. Digər tərəfdən isə, obraz yeni mif modelində təqdim olunur. Məqalədə 1930-1950- ci illər Azərbaycan şeirində bədii düşüncədə mifoloji strukturlu simvolların yaranmasında yeni ideoloji cəmiyyətin sovet kultuna təsir mexanizmi izlənilir. XX əsrin ikinci onilliyindən başlayaraq mifin sosial mexanizmə çevrilməsi prosesində yeni mif modelində ədəbi qəhrəmanın ideoloji qəhrəmanla, lider obrazının mifoloji qəhrəmanla, dini, müqəddəs məkanların yeni məkanla əvəzlənməsi müşahidə olundu. Tədqiqat zamanı bu konteksdə yeni mifoloji strukturun formalaşmasında simvolik obrazın ikili funksiyasına – obrazın mifoloji konteksdə simvollaşması və obrazın semantikasının mifoloji düşüncəyə dayalı olmasına nəzər yetirilir. Məqalədə qızıl əsgər mifogeminin ədəbi qəhrəmana transformasiyası gətirilən bədii nümunələr əsasında təhlil edilir. Simvolun mif yaratma gücü ilə yanaşı, proletar ədəbiyyatının türk mifoloji təsəvvürlərindən gələn obrazlara münasibəti, obraz transformasiyasının yeni simvolik modelə təsir yönümləri araşdırılır.","PeriodicalId":269437,"journal":{"name":"AKRA KÜLTÜR SANAT VE EDEBİYAT DERGİSİ","volume":"21 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-01-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"AKRA KÜLTÜR SANAT VE EDEBİYAT DERGİSİ","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.31126/akrajournal.1138239","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Abstract

Hər bir ideoloji cəmiyyət mifolojidir və onun varlığı, gerçəklikləri yaddaşda, bədii düşüncədə mövcud olan simvolların yeni modeldə təzahüründə əksini tapır. Bu baxımdan mifin ölməzlik hüququ var. Bədii düşüncədə daim diri olan mif təkrarlanmır, öz ilkin əsasına bağlılığı qorumaqla yeni kontekstdə üzə çıxır. XX əsrin ikinci onilliyindən sonra mif artıq sosial mexanizmə çevrildi. Bu prosesdə sovet mifi, yeni mifoloji layların açılması əsasən iki yönümdə təzahürünü tapdı. Bəzən ənənəvi obraz dəyişmir, lakin kontekst dəyişir, mifoloji obrazın transformasiyası obrazın yeni kontekstdə meydana çıxmasına şərait yaradır. Digər tərəfdən isə, obraz yeni mif modelində təqdim olunur. Məqalədə 1930-1950- ci illər Azərbaycan şeirində bədii düşüncədə mifoloji strukturlu simvolların yaranmasında yeni ideoloji cəmiyyətin sovet kultuna təsir mexanizmi izlənilir. XX əsrin ikinci onilliyindən başlayaraq mifin sosial mexanizmə çevrilməsi prosesində yeni mif modelində ədəbi qəhrəmanın ideoloji qəhrəmanla, lider obrazının mifoloji qəhrəmanla, dini, müqəddəs məkanların yeni məkanla əvəzlənməsi müşahidə olundu. Tədqiqat zamanı bu konteksdə yeni mifoloji strukturun formalaşmasında simvolik obrazın ikili funksiyasına – obrazın mifoloji konteksdə simvollaşması və obrazın semantikasının mifoloji düşüncəyə dayalı olmasına nəzər yetirilir. Məqalədə qızıl əsgər mifogeminin ədəbi qəhrəmana transformasiyası gətirilən bədii nümunələr əsasında təhlil edilir. Simvolun mif yaratma gücü ilə yanaşı, proletar ədəbiyyatının türk mifoloji təsəvvürlərindən gələn obrazlara münasibəti, obraz transformasiyasının yeni simvolik modelə təsir yönümləri araşdırılır.

查看原文本刊更多论文

求助全文

约1分钟内获得全文求助全文

来源期刊

AKRA KÜLTÜR SANAT VE EDEBİYAT DERGİSİ

自引率

0.00%

发文量