DOĞAL MİRASIN KORUNMASI AÇISINDAN SOSYAL BİLGİLER (ORTAOKUL) VE COĞRAFYA (ORTA VE YÜKSEKÖĞRETİM) MÜFREDAT PROGRAMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Abstract

Dogal kaynaklarin hizla tuketildigi, niteligi-niceliginin degistirildigi dunyamizda, dogal alanlarin cok azi (ornegin dogal ormanlarin % 7’si), nispeten genis, bozulmamis birimler halinde kalabilmistir. Boylesi bir ortamda hassas karasal-denizel dogal miras alanlarinin ivedilikle koruma altina alinmasi, koruma-kullanma dengesinin gozetilmesi gerekmektedir. Dogal mirasin korunmasi bilincinin olusturulabilmesi icin egitim-ogretim faaliyetlerinin anayasasi konumundaki ogretim programlarinin derin bir icerige ve kazanimlara sahip olmasi gerekmektedir. Bu calismada, ulkemiz sosyal bilgiler (ortaokul) ve cografya (orta ve yuksekogretim) mufredat programlari, dogal mirasin korunmasi acisindan betimsel yontemle irdelenmistir. Arastirma sonucunda, dogal mirasin korunmasi bilincinin olusturulmasi bakimindan sosyal bilgiler ogretim programlarinin yetersiz oldugu, ortaogretim cografya ogretim programlarinin ise nispeten yeterli gorundugu tespit edilmistir. Dogal miras ve korunmasi kavramlarini iceren unite ve kazanimlar, ulkemiz sosyal bilgiler ogretim programlarinda kapsamli bir sekilde yer almali, ortaogretim cografya mufredat programlarinda ise 12. siniftan 10. veya 11. sinifa cekilmelidir. Ancak birkac universitede okutulan dogal miras ve korunmasiyla ilgili dersler, butun cografya ogretmenligi anabilim dali ve cografya bolumu ders programlarinda yer almalidir. Her ilde, mumkunse her ilcede ortaokul, lise ve universite ogrencilerine yonelik, ozellikle yaz mevsiminde, uzman kisilerin istihdam edildigi “doga okullari”, “doga topluluklari”, “doga egitimi ve bilim okullari” acilmali, il merkezlerinde “tabiat tarihi muzesi”, “botanik bahcesi”, “dogal yasam parki” ve “orman muzesi” vb. gibi mekânlar olusturulmalidir.