{"title":"KYRGYZS AT THE PERIOD OF THE DZUNGARIA OCCUPATION OF TURKESTAN","authors":"Fatih Yavuz","doi":"10.53718/gttad.1275171","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Cungar Hanlığı, Moğol kökenli bir Orta Asya hanlığıydı. Hanlık sınırları en geniş haline ulaştığında, kuzeyde Güney Sibirya’ya, güneyde bugünkü Kırgızistan topraklarına ve doğuda Çin Seddi'nden batıda bugünkü Kazakistan'a kadar uzanan geniş bir alanı içine alıyordu. 1755 yılına gelindiğinde Çinliler, Cungar topraklarını ele geçirmek için ülkedeki iç karışıklıklardan yararlanarak saldırıya geçti ve Cungar halkını olarak yok etti. Cungarların yok edilmesi, Çinlilerin Moğolistan ve Tibet'i ele geçirmesine ve idari bir birim olarak Sincan'ın kurulmasına yol açtı. XVII. yüzyılın ikinci yarısına kurulan ve XVIII. yüzyılın ortalarına kadar devlet olarak varlığını sürdüren bu devlet, şüphesiz kurulduğu bölgedeki dengeleri değiştirecek ve kendine komşu olan bölge ve halkların siyasi durumlarına da etki edecekti. Bu halklardan biri de Kırgızlardı. Bahsi geçen zaman diliminde Cungarlar, Kırgızların gündemlerini meşgul etmişlerdir. Sürekli olarak kendi bölge ve topraklarına sahip olmak amacıyla düzenlenen Cungar seferlerine maruz kalmışlardır. Cungar Hanlığı’nın varlığını sürdürdüğü yüzyıllık süreçte Kırgızlar, dönem dönem zor durumda kalsalar da bu saldırılara boyun eğmemiş, mücadeleye devam etmişlerdir. Bu makale, Kırgızların, Cungar Hanlığı döneminde geçirdikleri askeri ve siyasi süreci göstermeyi amaç edinmiştir.","PeriodicalId":150594,"journal":{"name":"Genel Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi","volume":"6 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-08-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Genel Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.53718/gttad.1275171","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Cungar Hanlığı, Moğol kökenli bir Orta Asya hanlığıydı. Hanlık sınırları en geniş haline ulaştığında, kuzeyde Güney Sibirya’ya, güneyde bugünkü Kırgızistan topraklarına ve doğuda Çin Seddi'nden batıda bugünkü Kazakistan'a kadar uzanan geniş bir alanı içine alıyordu. 1755 yılına gelindiğinde Çinliler, Cungar topraklarını ele geçirmek için ülkedeki iç karışıklıklardan yararlanarak saldırıya geçti ve Cungar halkını olarak yok etti. Cungarların yok edilmesi, Çinlilerin Moğolistan ve Tibet'i ele geçirmesine ve idari bir birim olarak Sincan'ın kurulmasına yol açtı. XVII. yüzyılın ikinci yarısına kurulan ve XVIII. yüzyılın ortalarına kadar devlet olarak varlığını sürdüren bu devlet, şüphesiz kurulduğu bölgedeki dengeleri değiştirecek ve kendine komşu olan bölge ve halkların siyasi durumlarına da etki edecekti. Bu halklardan biri de Kırgızlardı. Bahsi geçen zaman diliminde Cungarlar, Kırgızların gündemlerini meşgul etmişlerdir. Sürekli olarak kendi bölge ve topraklarına sahip olmak amacıyla düzenlenen Cungar seferlerine maruz kalmışlardır. Cungar Hanlığı’nın varlığını sürdürdüğü yüzyıllık süreçte Kırgızlar, dönem dönem zor durumda kalsalar da bu saldırılara boyun eğmemiş, mücadeleye devam etmişlerdir. Bu makale, Kırgızların, Cungar Hanlığı döneminde geçirdikleri askeri ve siyasi süreci göstermeyi amaç edinmiştir.