Nitel araştırmalarda araştırmacının rolü ve araştırmacı günlükleri

Abstract

Nitel araştırmaların çoğalmasıyla beraber nitel araştırmacının sorumluluklarının da vurgulanması gündeme gelmektedir. Nitel araştırmacının nicel araştırmacıdan farklı rol ve sorumluluklara sahip olması beklenmektedir. Nitel araştırmanın etkin ve yararlı olması büyük ölçüde araştırmacının becerisine bağlıdır. Çünkü nicelden farklı olarak nitel araştırmalarda; araştırmacı sadece veri toplayıp çeşitli yöntemlerle analiz edip raporlama yapmamakta; araştırmanın kurgusuna dahil olup, empati kurmakta kimi zaman katılımcılarla beraber olay ve olguları deneyimlemekte ve bu sayede kazandığı bakış açısıyla sonuçları yorumlamaktadır. Araştırmacı günlüklerinin önemi tam da bu noktada ortaya çıkmaktadır. Araştırmacı, veri kaynağı ve kendisini bir üst bakışla değerlendirme kanalı olarak araştırmacı günlüklerini kullanabilmektedir. Günlüklerin, araştırma sürecinin nasıl yaşandığının bir anlamda içsel sunumunu ortaya koymaları bakımından sürece ve ürüne yönelik katkıları bulunmaktadır. Araştırmacı, çalışmasının bağlamını yansıtabilmek adına günlüğündeki alıntıları kullanarak yaşanılanların aktarımında projeksiyon görevini gerçekleştirirken; günlüğün geçmişe yönelik analize tabi tutulabilecek ürün olması önemli bir yardımcıdır. Araştırmacı günlükleri betimsel detayları yansıtmasının ötesinde, nitel araştırmalarda önemli olan “inandırıcılık” kavramının sağlanmasında da çok önemli bir veri kaynağıdır. Bu araştırmada nitel çalışmalarda araştırmacı günlüklerinin önemi ve gerekliliği tartışılmaktadır.