MALİ SAYDAMLIĞIN SAĞLANMASINDA KAMU GÖREVLİLERİNİN CEZA HUKUKU YOLUYLA DENETİMİ

Abstract

Tuzel kisilerin ceza hukuku karsisindaki konumu her zaman tartismali olmustur. Ozellikle paravan sirketler araciligiyla islenen suclar karsisinda tuzel kisilere para cezasi yahut kapatma gibi cezalar verilmesi gerektigi savunulmustur. Ote yandan bu goruse karsi olanlar tuzel kisiler hakkinda ceza yaptirimi uygulanmasinin sorumluluk alanini genislettigini ifade etmislerdir. Bugun gelinen noktada ise agirlikli olarak ceza sorumlulugunun tuzel kisiyi olusturan gercek kisilere ait oldugu kabul edilmektedir. Mali faaliyetlerini tuzel kisiler araciligiyla yuruten devlet bakimindan ceza sorumlulugu gerektiren fiillerin ne sekilde cezalandirilacagina da deginmek gerekir. Devletin ozel hukuk tuzel kisileriyle girdigi hukuki iliskiler bakimindan sorun TCK’da yer alan genel kurallara gore cozulecektir. Ancak diger yandan devlet adina eylem ve islemlerde bulunan kamu gorevlilerinin durumu farklilik arz etmektedir. Kamu gorevlilerinin ceza sorumluluklari bakimindan ayirt edici iki nokta vardir. Kamu gorevlileri 4483 sayili kanun geregince bir izin prosedurunun ardindan yargilanabilirler ve TCK’da kamu gorevlileri icin ongorulen ve ozgu suc adi verilen mustakil suc tipleri mevcuttur. Kamu gorevlilerine hitap eden bu suc tipleri devletin mali saydamliginin saglanmasi acisindan ciddi bir onlem niteligi tasirlar. Bu calismada da oncelikle kamu gorevlilerinin yargilanma usulune iliskin kisaca bilgi verilecek ardindan da mali saydamligin saglanmasinda kamu gorevlileri hakkinda uygulanabilecek suc tiplerine iliskin bilgi verilecektir. Son olarak ise karsilastirmali hukuktaki durumdan soz edilecek ve onerilerde bulunulacaktir.