ISO 37120 standardı ulaşım göstergelerinin kanonik korelasyon analizi ile incelenmesi

Abstract

Kentlerde yaşayan nüfusun giderek artmasıyla birlikte pek çok alanda yönetimsel problemler oluşmaktadır. Problemlere ilişkin bilimsel kararlar alabilmek için veri odaklı yönetim anlayışı benimsemek gerekmektedir. Kentin önemli göstergelerini belirlemek ve bu göstergeleri periyodik olarak izlemek, göstergeler arasında ilişkiler kurarak ortaya çıkan bulguları karar süreçlerine entegre etmek oldukça önemlidir. Bu çalışmanın amacı, kent göstergeleri konusunda uluslararası bir standart olan ISO 37120 standardı Ulaşım başlığında yer alan kent göstergeleri arasındaki ilişkileri incelemektir. Bu amaçla kanonik korelasyon analizinden yararlanılmıştır. Standartta “Ulaşım” anahtar performans göstergesi içerisinde yer alan 5 alt gösterge analize alınmıştır. Belirlenen 5 gösterge, girdiler ve çıktılar olmak üzere iki gruba ayrılmış, bu gruplar üzerinden analiz gerçekleştirilmiştir. İlgili iki küme arasında 0.741 olarak hesaplanan kanonik korelasyon katsayısı anlamlı bulunmuştur. Toplu taşıma kullanımını arttıran unsurun, otobüs, hafif raylı tramvayla, troleybüs gibi düşük kapasiteli toplu taşıma sistemlerinden çok ağır raylı metro sistemleri, banliyo sistemleri gibi yüksek kapasiteli toplu taşımayla ilişkili olduğu belirlenmiştir.Ayrıca, otomobil sayısı yüksek olan kentlerde düşük kapasiteli toplu taşıma eğiliminin bulunduğu belirlenmiştir.