İspanya ve Portekiz’in Türkiye’deki Sefarad Musevilerini Tekrar Kendi Vatandaşlığına Alma Çabaları

Abstract

Turkiye’deki Musevilerin buyuk cogunlugu XV. yuzyilin sonlarinda Ispanya ve Portekiz’den surgun edilmis olan ve Sefaradlar olarak adlandirilan Musevilerin soyundan gelmektedir. Bu calismada Turkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonraki surecte Ispanya’nin dunya genelindeki Sefarad kokenli Musevilere yonelik vatandaslik teklifinin Turk basininda ve dolayisiyla Turk Musevi cemaati icerisinde nasil yanki buldugu izah edilmeye calisilacaktir. Bu teklif tespit edildigi kadariyla esas olarak 1931 yili Mayis ve Ekim aylarinda Turk basinin gundemine gelmistir. Ancak yine basina yansidigi uzere o donemde Turkiye’de Ispanyol vatandasi olmak isteyen herhangi bir Musevi yoktur. Sonraki surecte 2000’li yillarin basinda Ispanya, mevcut vatandasliklarini terk etmeleri kosuluyla dunyadaki Sefaradlara vatandaslik hakki vermeye baslamistir. Son olarak 2015’de Ispanya ve Portekiz tum dunyadaki Sefaradlara belli sartlari saglamak kosuluyla cifte vatandaslik hakki tanimislardir. Turkiye’deki Musevilerle ilgili yapilmis olan mevcut calismalarda bu konularin genel itibariyle ihmal edilmis oldugu gorulmektedir.