TÜRKİYE’DE BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE TOPLAM FAKTÖR VERİMLİLİĞİ İLİŞKİSİ: TODA-YAMAMOTO NEDENSELLİK YAKLAŞIMI

Abstract

Bilgi Iletisim Teknolojileri (BIT), son yillarda arastirmacilarin ilgisini ceken onemli bir konudur. Cok sayida calisma BIT’lerin ekonomik buyume uzerindeki etkisini incelemesine karsin az sayida calisma BIT’lerin Toplam Faktor Verimliligi (TFV) uzerindeki etkilerini incelemistir. Bu calismada BIT ve TFV arasindaki nedensellik iliskisi, 1980’den 2012’ye kadar yillik veriler ile Toda ve Yamamoto Nedensellik Yaklasimini kullanarak analiz edilmistir. TFV serisi buyume muhasebesi yontemi kullanilarak hesaplanmistir. BIT serisi telefon (sabit ve mobil) kullanicilarinin toplamidir. Toda ve Yamamoto nedensellik sinamasi sonuclari, BIT ve TFV arasinda cift yonlu nedensellik iliskisini ortaya koymustur. Bu sonucun onemi Turkiye’de BIT’lerin gelisiminin TFV artislarini tesvik etmesidir.