The Last Ruler of the Ilkhanid State Abū SaˊῙd Bahādur Khan’s Activities After the Death of AmῙr Chupan and His Death (728-736/1327-1335)

Abstract

Son İlhan Ebû Saˊîd Bahâdır Han, 1317 yılında tahta çıktıktan sonra yaklaşık on yıl emîrü’l-ümerâ Çoban’ın gölgesi altında ismen hükümdardı. 1327 yılında Emîr Çoban’ı bertaraf edip yönetimin kontrolünü ele geçirdikten sonra her konuda en büyük destekçisi vezir tayin ettiği Gıyâsüddîn Muhammed ve hanımı Bağdâd Hâtûn oldu. Bu dönemde Emîr Çoban’ın büyük çabalar sonucu dizginlemeyi başardığı Moğol askerî aristokrasisi yeniden hareketlenmeye başladı. Moğol emîrleri, Gıyâsüddîn Muhammed ile Bağdâd Hâtûn’un devlet üzerindeki hâkimiyetine karşı tepkililerdi. Bunun sonucunda bir takım isyanlar patlak verdi. İsyanlar başarılı şekilde bastırılmakla birlikte saraydaki hizipleşmeler devletin sona yaklaştığının habercisiydi. Ebû Saˊîd, Altın Orda saldırısına karşı çıktığı seferde rahatsızlanarak 1335 yılında vefat etti. Onun ölümü ile İlhanlı Devleti fiilen sona erdi. Bundan sonra karışıklık ve savaşlarla geçecek yaklaşık 20 yıllık dönem, Hülegü soyundan gelen hiçbir yetkisi olmayan “gölge hanlar” devri olarak bilinmektedir.