Mavi Anadolucu Cevat Şakir’in Ötelerin Çocukları Romanında Karşıtlıklar Üzerine

Abstract

Bu çalışmada Türk edebiyatında 1950’lerde başlayıp 1970’lere kadar etkisini sürdüren Mavi Anadolu akımının Ötelerin Çocukları romanındaki işlenişi karşıtlıklar bağlamında konu edilmiştir. Çalışma kapsamında Cevat Şakir Kabaağaçlı’nın söz konusu romanı üzerinden hareketin Türk edebiyatına yansıma süreci çözümlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla tematik olarak incelenen roman kapsamında önce yazarın Türk romancılığındaki yeri belirlenmeye çalışılmıştır. Ardından da dokümanter inceleme ve tematik eleştiri yöntemleriyle özelde adı geçen romanın; genelde ise adı geçen akımının kurmacaya yansıması ele alınmıştır. Yazar, söz konusu romanda ezilen ve sömürülen denizcileri; diğer bir deyişle “ötelerin çocukları”nı ele almıştır. “Buraların çocukları” ise bazı kara insanlarıdır; devleti hep yayında tutup denizcileri sömüren Hacı Resul Ağa ve bu sömürüye göz yuman Şerif Bey gibi memurlardır. Bu iki zümre arasındaki çatışma, bu çalışmada karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Yapılan çözümlemede ortaya konan bulgulardan ise şu sonuçları ulaşılmaktadır: Deniz insanları olan sünger avcıları, ölüm tehlikesiyle karşı karşıya iken bile özgürdürler. Öte yandan çiftçiler, ağalara ve diğer sömürücülere karşı bir avuç toprağını korumaya çalışır; hep birilerine minnet eder. Şu halde deniz insanı olmak, özgür olmaktır.