SPOR TARAFTARLARIN ÖZDEŞLEŞME DÜZEYLERİNİN SEYİRCİ KATILIM KARARLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Abstract

Futbol kulüplerinin ticari dönüşümü taraftarların müşteri olarak görülmesine neden olmaktadır. Çünkü takımlarıyla özdeşleşmiş takımına sadık taraftarlar maç günü harcamaları, lisanslı ürün alımı gibi maddi katkıların yanı sıra tribünde de takımını desteklemektedir. Taraftarların takımıyla özdeşleşmesi ve stadyuma gelerek takımını desteklemesi, pazarlama ve finansal yararları nedeniyle spor pazarlamacılarının hedeflerindendir. Bu çalışmanın amacı taraftar özdeşleşmesinin izleyici katılım kararı üzerindeki etkisinin araştırılmasıdır. Araştırmanın çalışma grubunu Karşıyaka, Göztepe ve Bucaspor takımlarını destekleyen 178 futbol taraftarı oluşturmaktadır. Taraftar özdeşleşme düzeylerinin belirlenmesi için Wann ve Branscombe (1993) tarafından geliştirilen Günay ve Tiryaki (2003) tarafından Türkçeye uyarlanan Spor Seyircisi Özdeşleşme Ölçeği, seyircilerin stadyuma gitme kararını ölçmek için Gencer ve Aycan (2008) tarafından geliştirilen Seyirci Katılım Kararı Ölçeği (SKKÖ) kullanılmıştır. Bu araştırmada, erkeklerin özdeşleşme düzeylerinin, kadınlardan daha yüksek olduğu ve seyirci katılım kararının cinsiyetlere göre farklılaşmadığı bulunmuştur. Seyirci katılım kararında takımlar arasında anlamlı farklılık vardır. Bilet fiyatını normal bulan taraftarların seyirci katılım kararına yönelik tutumlarını bilet fiyatını ucuz bulan taraftarın seyirci katılım kararına yönelik tutumlarından daha yüksek olduğu bulunmuştur. Takımının maçlarını stadyumda izleyen taraftarların özdeşleşme düzeylerinin, maçları evde ve kafede izleyenlere göre daha yüksek olduğu bulunmuştur. Araştırmanın bir başka sonucu ise taraftar özdeşleşmesinin, seyirci katılım üzerinde olumsuz yönde etkisi olduğudur.