Yoksulluk Kültürünün Öğrencilerin Eğitim Yaşantılarına ve Gelişim Alanlarına Yansımalarının İncelenmesi (Annelerin Deneyimleri)

Abstract

Amaç: Bu araştırmanın amacı kadınların yaşadığı derin yoksulluğa bağlı olarak ortaya çıkan yoksulluk kültürünün çocuklarının akademik çalışmalarına, eğitim yaşantılarına ve bilişsel, duyuşsal ve sosyal gelişimlerine etkisini annelerin deneyimlerine göre ortaya çıkartabilmektir. Yöntem: Bu çalışmada nitel araştırma geleneği içerisinde yer alan fenomenoloji modelinden yararlanılmıştır. Araştırmada benzeşik örnekleme tekniği ile gönüllü ve aynı zamanda Türkiye şartlarına göre yoksulluğu deneyimleyen 10 anne ile derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Çalışmada yorumlayıcı fenomenoloji tekniği analiz için kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmanın bulgular kadınların yoksulluğu oldukça derin şekilde deneyimlediğini göstermektedir. Yoksulluk kadınların aile içi yaşantılarında kendilerini çaresiz, yetersiz ve eli-kolu bağlı hissetmelerine yol açmakta ve içinde bulundukları durumdan kaynaklı çocuklarına yeterli desteği sunamamaktadır. Yoksulluğa zamanla alışan, kanaatkarca kabul gösteren kadınların yoksulluk kültürünün özelliklerini yansıttığı da görülmektedir. Yoksulluk aynı zamanda hem kadınlar hem de çocuklar için dışlayıcı bir etkiye de sahip olabilmektedir. Çocukların akademik yaşantısını ve başarısını belirleyen önemli bir dışsal faktör olduğu kadar aynı zamanda özgüven, sebat, azim, başarma tutkusu, arkadaş ilişkisi, kendiyle barışık olma gibi çeşitli gelişim alanlarını da etkileyen bir faktördür. İçselleştirilen yoksulluk kültürü ise çocukların zaman zaman eğitimden umudu kesmelerine yol açmaktadır. Özgünlük: Yoksulluk kültürü ve eğitim arasındaki bağı irdeleyen çok az sayıda çalışma olduğu için bu araştırmanın özgün olduğu düşünülmektedir.