Ortadoğu ve Kuzey Afrika (MENA) Ekonomilerinde İhracat Katma Değeri ve İthalat Bağımlılığı: Girdi-Çıktı Analizi

Abstract

Kuresel ekonomide ihracat, ekonomilerin onemli bir bilesenidir. Ayni sekilde ihracat, ekonomik buyume icin onemli bir dinamik olusturmaktadir. Dis ticaret baglaminda, Orta dogu ve Kuzey Afrika (MENA) ulkeleri de kuresel ekonominin onemli bir bilesenini olusturmaktadir. Bu amacla calismada MENA ekonomilerinde ihracat katma degerinin ve sektorel ihracat katma degerinin ekonomiye katkisi analiz edilmistir. Ayrica bu ekonomilerde sektorel uretim faaliyetlerinde ithal ara girdi bagimliligi incelenmistir. Calismada OECD veri tabaninda yer alan girdi-cikti tablolarindan yararlanarak girdi-cikti modelleri kullanilmistir. Girdi-Cikti analizleri sonucunda elde edilen bulgulara gore ihracat katma degerinin ekonomiye katkisi %25-50 arasinda degiskenlik gostermektedir. Bu baglamda ihracat katma degerinin ekonomiye katkisi Suudi Arabistan’da %50, Tunus’ta %30, Israil ve Fas’ta ise %24 olarak hesaplanmistir. Sektorel ihracat katma degerinin ekonomiye katkisi ise farklilik gostermektedir. MENA ulkelerine yonelik ithal ara girdi bagimliligi icin yapilan analiz sonucunda elde edilen bulgulara gore, bu ulkelerde ithal ara girdi bagimliligi en yuksek olan sektorlerin genel olarak imalat sanayi alt sektorleri oldugu tespit edilmistir.